Giữ vị thế giữa vùng nhiễu động

Thị trường toàn cầu tạm lắng trước quyết định của Fed, trong khi Mỹ – Trung nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng thương mại. Việt Nam bước vào giai đoạn bản lề, giữa cơ hội ổn định tỷ giá và sức ép dòng vốn ngoại rút lui — thời điểm thử thách bản lĩnh chiến lược của nhà đầu tư

Khi mọi ánh nhìn hướng về Fed, Mỹ–Trung và sức chịu đựng của dòng vốn Việt Nam

Thị trường toàn cầu bước vào giai đoạn nhạy cảm khi mọi biến số chính sách đều xoay quanh khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thay đổi lập trường. Với khả năng chỉ còn hai lần cắt giảm lãi suất từ nay đến cuối năm, trọng tâm thị trường dồn vào chỉ số CPI tháng 10 – yếu tố quyết định liệu Fed sẽ chính thức kết thúc chu kỳ thắt chặt hay chưa.

Nếu Fed giữ lập trường ít bồ câu, USD có thể tăng trở lại, gây áp lực lên tỷ giá toàn cầu và buộc các ngân hàng trung ương mới nổi – trong đó có Việt Nam – phải tiếp tục phòng thủ. Ngược lại, nếu Fed phát tín hiệu mềm hơn, USD sẽ hạ nhiệt, giúp SBV có thêm dư địa giữ ổn định lãi suất điều hành, tạo môi trường hỗ trợ hơn cho khu vực tư nhân vốn vẫn còn mong manh sau nhiều năm chịu lãi suất cao.

Mâu thuẫn Mỹ–Trung: hòa hoãn bề mặt, cấu trúc đối đầu sâu sắc

Các cuộc đàm phán giữa Washington và Bắc Kinh về thương mại, đất hiếm và công nghệ tiếp tục diễn ra trong thế giằng co. Bản chất mâu thuẫn là cấu trúc quyền lực và chuỗi cung ứng, chứ không chỉ là thuế quan. Vì thế, khả năng đạt thỏa thuận toàn diện gần như bằng 0 – mục tiêu thực tế của hai bên chỉ là tránh vượt lằn ranh đỏ.

Nếu căng thẳng leo thang, Mỹ có thể bao vây hàng xuất khẩu Trung Quốc qua các nước trung gian như Việt Nam hoặc Mexico. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến FDI, xuất khẩu và dòng USD vào Việt Nam. Trong bối cảnh dự trữ ngoại hối vẫn còn mỏng, một cú sốc thương mại có thể gây tâm lý mất niềm tin tạm thời với VND.

Ngược lại, nếu tình hình giữ ổn định, Việt Nam vẫn có thể hưởng lợi trong kịch bản FDI dịch chuyển khỏi Trung Quốc. Tuy nhiên, cần sự khéo léo trong chính sách – vừa giữ quan hệ đối tác, vừa kiểm soát rủi ro bị cuốn vào vòng xoáy địa chính trị.

Lãi suất, thanh khoản và tâm lý thị trường nội địa

Trong nước, chính sách tiền tệ vẫn theo hướng nới lỏng có điều kiện: nếu tỷ giá được kiểm soát, SBV sẽ ưu tiên hạ chi phí vốn cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, mùa vụ cuối năm đang khiến lãi suất liên ngân hàng tăng tạm thời khi nhu cầu trả nợ, đáo hạn và tăng vốn lưu động cho mùa Tết dâng cao. Hiện tượng này có thể gây tâm lý tiêu cực ngắn hạn cho thị trường chứng khoán, nhưng chỉ mang tính kỹ thuật, không phải bước ngoặt chính sách.

Dòng vốn gián tiếp (FII) vẫn là vấn đề lớn: khối ngoại đã bán ròng hơn 95 nghìn tỷ đồng từ đầu năm và chưa có dấu hiệu dừng lại. Nguyên nhân không chỉ là chốt lời, mà là sự tái phân bổ toàn cầu về các lĩnh vực AI, chip bán dẫn và công nghệ cao – nơi đang hút vốn mạnh mẽ ở Mỹ. Điều này khiến cổ phiếu vốn hóa lớn ở Việt Nam chịu áp lực cung kéo dài, làm thanh khoản toàn thị trường suy yếu.

Rủi ro margin – khi đòn bẩy trở thành con dao hai lưỡi

Lượng vay margin tại các công ty chứng khoán đã đạt mức kỷ lục lên đến 380 ngàn tỷ đồng. Trong bối cảnh giá cổ phiếu đi ngang, đòn bẩy trở thành gánh nặng thực tế. Khi lợi nhuận kỳ vọng không đạt, lãi vay sẽ nhanh chóng chuyển thành thua lỗ, khiến nhà đầu tư giảm khẩu vị rủi ro và có xu hướng bán để hạ tỷ trọng – yếu tố có thể khiến thị trường chịu thêm áp lực điều chỉnh ngắn hạn.

Kết luận chiến lược

Thị trường Việt Nam đang trong giai đoạn giao thời – vừa chịu ảnh hưởng từ chính sách toàn cầu, vừa phản ánh sức chịu đựng nội tại. Nhà đầu tư nên duy trì chiến lược phòng thủ linh hoạt, ưu tiên cổ phiếu có nền tảng cơ bản mạnh, thanh khoản cao, và hạn chế đòn bẩy quá mức. Với nhà đầu tư chuyên nghiệp, đây không phải là thời điểm để chạy theo sóng, mà là thời điểm để chuẩn bị vị thế cho chu kỳ mới.